Yabancı filmleri izlerken yapılması gereken tercihlerden bir tanesi filmin hangi dilde veya nasıl izlenebileceği. Türkçe Dublaj ve Altyazılı. İkisinden birisi tercih edilmeli. Filmin çekildiği dili biliyorsanız eğer zaten uğraşmanıza da gerek yok.
ALTYAZILI FİLMLER
Bir çok sinema sever aslında dublajlı olarak izlemek istiyorlar fakat yabancı sinemanın gerçek kalitesini görmek isteyenlerin yapabileceği en akıllıca seçim eğer okuyabiliyorlarsa alt yazılı olarak izlemektir. Çünkü daha önce de belirttiğim gibi filme havayı veren oyuncudur. Şimdi kısa ve net şekilde özetlemek istiyorum. Kemal Sunal’ın “Eşşoğlu Eşek” repliğini veya “Aha Gafası Yarıldı” repliğini yabancı dilde başkası çevirse sonuç ne olur? İşte en basit örneğiyle Jim Carrey repliğini Türkçe dinlersek bizi ne kadar havaya sokar. Basit bir örnek daha. Jean Reno’nun Leon filmindeki merdiven başındaki kötü adamın sarfeetiği cümleleri imkanınız varsa hem İngilizce olarak hem de Türkçe olarak izleyin. Arada farkı o zaman anlayacaksınız aslında dublajlı filmlerin kalitesinden neler kaybedildiğini.
ALTYAZININ KÖTÜ YANLARI
Altyazılı film izlerken bazı zorluklar elbette öne çıkıyor. Gözü yormasının yanı sıra filme bir süre odaklanmanızı engelliyor. Şöyle ki ilk başlarda göz film ve alt yazıyı birleştiremiyor. Böylece alt yazıyı okurken sahneyi kaçırabiliyorsunuz. bu sebeple okuma alışkanlığınızın yani biraz iyi okuyabilmenizin oldukça yararı var. Eğer heceleyerek okuyorsanız veya ağır bir okuma ve anlama tarzınız varsa bu seçim sizin için eziyete dönüşebilecektir. Hızlı bir şekilde okumalı, anlamalı ve sahneyi de aynı zamanda kavrayabilmelisiniz.
ALTYAZI KALİTESİ
Dil seçiminde bir diğer nokta ise alt yazılı izleniyor ise çeviriyi kimin yaptığıdır. Bunun için çok güzel çevirmen arkadaşlarımız mevcut fakat bazı arkadaşlar rezalet çeviriler yapabiliyor. O yüzden çevirmene ve çeviri kalitesine dikkat etmek gerekiyor. Bunu ise “Fuck” kelimesinin nasıl çevirildiğine bakarak rahatça saptayabilirsiniz çoğu durumda. Ben doğallığı bozmamak amacıyla küfür ve argo terimleri sansürlemeyen alt yazılar kullanmaya özen gösteriyorum fakat ailece izlenecek olan filmler için bu tabii ki problem yaratabilir.
TÜRKÇE DUBLAJ
Animasyon filmlerde rahatlıkla dublaj kullanabilirsiniz. Bu daha iyi olacaktır çünkü replik değil komedi tarzı hareketler barındırdığından hareketleri izlemeniz yeterli olacaktır. Diyaloglarda ise zaten estetik fazlaca bulunmamakla birlikte sadece laf tamamlamaları bulunmaktadır.
Türkçe dublajlı filmler ise genel gösterim alanlarında oldukca avantaj sağlamaktadır. Mesela yolculuk esnasında ben alt yazılı değil Türkçe filmler izlettiririm yolculara. Çünkü ufak ekranlarda çok büyük zorluklar yaratıyor ki bir topluluğa sunduğunuz için ortak bir nokta yaratıyor. Oysa alt yazıda böyle bir dezavantajınız var. Herkes izleyemiyebiliyor. Türkçe Dublaj ise herkesin izleyebileceği bir dil seçimi olmakta.
Bu sebeple kişisel izlemelerde eğer size mani olan bir şey yoksa kaliteyi yakalamak için alt yazı tavsiyemdir.
Dublaj karşıtı bir insanım. Şunu fark ettim ki, filmde dublaj yaparken – ayrı bir ses kanalı eklenirken – bu yeni kanal bir anlamda maske gibi bir etkide bulunup kimi sesleri gizliyor. Bu yüzden de altyazılı izlerken duyulan detay sesler, dublajda kulağa gelmiyor.
Ufak bir nüans benim dediğim. Ama sinemasever için büyük :)