Soba Gazı Zehirlenmelerine Karşı Bilgilenelim

Her kış havalar soğur ve sobalar yakılmaya başlar. Her yıl yakılan sobaların yanında soba dumanından yani karbon monoksit gazından aileler söner. Artık buna karşı bilinçlenmeliyiz.
Karbon monoksit gazından korunmanın yolları elbette ki var. En basiti gece yatarken sobayı söndürmek fakat bu pratikte o kadar kolay da değil. Soğuk kesimlerde gece soba sönerse sabaha çok üşüyebilirsiniz. Bu sebeple genellikle çok soğuk yerlerde gece gündüz sobalar yanık kalmaktadır ve rüzgâr şiddetini arttırdığında ise yürekleri dağlayan acı son kaçınılmaz olmaktadır.
Bu yazımda sizlere bazı korunma yöntemleri ve soba zehirlenmesinin yaşanması durumunda yapılacakları içeren bir bilgi vermek istiyorum. Eğer bu bilgi bir kişinin hayatını kurtaracaksa bu benim için en büyük mutluluktur.
Karbon monoksit gazı sadece yanan sobalarda değil sönmüş sobalarda da tehlike arz etmektedir. En büyük tedbir fırtınalı havalarda soba yakmamak olmalıdır. Ayrıca yatmadan önce sobalar mutlaka söndürülmeli ve içerisindeki odun kömür gibi maddeler dışarı çıkartılmalıdır. Lodos gibi fırtınalı hava koşullarında bacalardaki hava dolaşımı sağlanamaz ve dışarıdaki basınçlı hava dumanı geri iter. Bu sebeple fırtınalı havalarda soba yakılmamalı.
Karbon monoksit sobadan çıkan zehirleyici bir gazdır. Karbondioksit gibi sananlar için söylüyorum ki karbon monoksit gazına maruz kaldığınızda dışarı çıksanız bile ölüm tehlikesini atlatmış sayılmazsınız. Örnek olarak karbondioksite maruz kalan bir kişi oksijen verildiğinde kendine gelebilir fakat karbon monoksite maruz kalan bir kişi oksijenle dahi kendine gelemeyebilir. Karbondioksit boğucu karbon monoksit ise zehirleyici bir gazdır.

Genel Bakımlar Yapılmalı Soba Uygun Kullanılmalı

Önlemlerden bir tanesi genel bakımları yapmaktır. Bacalar temizlenmelidir ve çevre binalardan yüksekte olmalıdır. Bu hava dolaşımı için gereklidir. Gerekirse aspiratör de kullanılabilir. Soba borusu ve dirsekler belirli aralıklarla temizlenmelidir. Diğer bir unsur ise kullanım şeklidir. Mesela yatay borulara yerleştirilecekse %10 eğim verilmelidir ve soba bacaya en yakın mesafeye kurulmalı, mümkün olduğu kadar az dirsek kullanılmalıdır.
Sobanızın kazanları TSE standartlarına uygun olmalıdır. Kömür üzerine kömür atılmamalı sobanın içerisindeki kömür yenisi ile değiştirilmeli ve bütün hava delikleri kapatılmamalıdır. Ayrıca kömür tam tutuşmadan soba uyutulmamalıdır.

Soba Zehirlenmesi Yaşanmışsa Neler Yapılmalı?

Bu tür basit önlemlerden sonra eğer zehirlenme yaşanmışsa neler yapmalıyız onları yazalım.

• Zehirlenen hasta hemen temiz havaya çıkartılmalı, imkân varsa oksijen verilmeli ve hemen sağlık ocakları veya hastane aranmalı.
• Eğer soba gazından zehirlenen kişi nefes alamıyorsa suni teneffüs yapılmalı.
• Gazdan etkilenen mekânı pencere ve kapıları açarak havalandırılmalı.
• Soba gazının sızmasının sebeplerini araştırarak gerekli önlemler alınmalı.